Narodziny skoków narciarskich w Norwegii sięgają lat 60. XIX wieku. Początkowo stosowany był styl Opp-Traeken, w którym zawodnicy latali z jednym kijem w ręku. Sondre Nordheim był pierwszym skoczkiem, który wprowadził nową technikę skoków narciarskich w 1860 roku, używając bloku skalnego jako wyjścia z progu. Ustanowił rekord świata skacząc 30,5 metra, którego nikt nie pobił przez kolejne 33 lata. W 1868 roku wygrał konkurs w Brunkenbergu, ustanawiając oficjalny rekord świata skacząc 19 metrów.
Styl aerodynamiczny w skokach narciarskich
Nazwano go stylem aerodynamicznym. W latach dwudziestych Norwegowie Jacob Thullin Thams i Narve Bonna, medaliści IO w 1924 roku, zaproponowali nową technikę skoków narciarskich, gdzie ciało skoczka było wysunięte w przód, a biodra załamane podczas lotu. Pomysłodawcy nowej techniki chcieli pokazać, że w skokach narciarskich można osiągnąć skoki powyżej 70 metrów. Birger Ruud na zimowych IO w Garmisch-Partenkirchen w 1936 roku zaprezentował nowy styl skakania, który stał się udoskonaleniem stylu aerodynamicznego. Styl ten nazwano „lotem jaskółki”. Właściwie doskonalenie stylu aerodynamicznego było możliwe dzięki pracy braci Ruud i trenowanych przez nich zawodników w Kongsbergu. Josef Bradl jako pierwszy zawodnik w historii przeskoczył granicę 100 metrów. W tym samym okresie polski skoczek Bronisław Czech wprowadził swój elegancki styl.
Historia stylu „fińskiego”
Początki stylu „fińskiego” sięgają lat 50. XX wieku. W tamtym okresie skoczkowie charakteryzowali się własnymi stylami skakania, ale wraz z budową nowych, lepszych i większych skoczni style skakania ulegały zmianom. Wprowadzenie parabolicznego zeskoku przez szwajcarskiego inżyniera R. Straummana pozwoliło zawodnikom na poprawne lądowanie, a stromy rozbieg pozwalał na osiągnięcie większych prędkości na progu.
W 1946 roku Norweg G. Thrane wprowadził kolejną zmianę w technice skoków, eliminując pracę ramion w czasie lotu. Dzięki temu zawodnicy mogli osiągać większe wychylenie ciała do przodu i czuć opór powietrza w czasie skoku.
To jednak Finowie byli tymi, którzy wprowadzili największe zmiany w technice skoków narciarskich. Stwierdzili oni, że ruchy ramionami podczas lotu skracają skoki, dlatego ich zawodnicy skakali z ramionami przy ciele. Styl ich najlepszego zawodnika Matti Pietikainenna był wzorcowym przykładem stylu aerodynamicznego. Zaraz po wyjściu z progu przenosił on ramiona do tylu, a po przekroczeniu paraboli lotu łagodnym ruchem przenosił je lekko wyprostowane do przodu.
Dzięki swojemu stylowi Finowie wygrali Mistrzostwa Świata w Falun w 1954 roku oraz IO w Cortina d’Ampezzo w 1956 roku. Ich styl został nazwany „fińskim” i zapanował na całym świecie. Dotychczas górujący nad rywalami Norwegowie skakali swym starym wypróbowanym stylem, co umieściło ich w cieniu zawodników z Finlandii.
Styl klasyczny: historia i najważniejsze elementy
W latach 50. i 60. to niemieccy skoczkowie narciarscy, a szczególnie Helmut Recknagel, rządzili w skokach narciarskich. Był on niepokonany przez kilka lat po zimowych Igrzyskach Olimpijskich. Jednakże w tamtych czasach jeden skoczek wywoływał emocje swoim specyficznym stylem. Był nim reprezentant ZSRR – Koba Cakadze, który nazywany był „najodważniejszym skoczkiem świata”. Prezentowany przez niego styl klasyczny wzbudzał wiele kontrowersji i zdecydowanie odbiegał od stylu ówczesnych mistrzów.
Styl ten polegał na tym, że narty były umieszczone w locie równolegle. Zawodnik miał wolną rękę w ułożeniu ciała, a rozstaw nart i pozycja skoku były kwestią indywidualnego wyboru skoczka. Koba Cakadze skakał na długości powyżej 100 metrów, co było w tamtych czasach bardzo imponujące. W latach 70. i 80. również dominował styl klasyczny, a wielu skoczków narciarskich wykorzystywało go w swoim arsenale.
Elementy stylu klasycznego
Styl klasyczny skoków narciarskich charakteryzuje się kilkoma ważnymi elementami. Oto najważniejsze z nich:
Umieszczenie nart
Narty w stylu klasycznym są ustawione równolegle do siebie, a zawodnik ma wolną rękę w ułożeniu ciała i nóg. Ustawienie nart w ten sposób zapewnia stabilność w locie oraz dużą kontrolę nad skokiem.
Rozstaw nart
Rozstawienie nart jest indywidualną kwestią każdego skoczka, jednakże istnieje pewna ogólna zasada. W czasie skoku zawodnik powinien mieć rozstaw nart taki, aby był w stanie zachować równowagę i utrzymać stabilną pozycję w locie.
Pozycja ciała
W stylu klasycznym bardzo ważna jest pozycja ciała. Zawodnik powinien utrzymywać lekko schyloną postawę, co pozwala na uzyskanie dalszych skoków.
Styl V – Rewolucja w skokach narciarskich
Styl V został stworzony przez Jana Bokloeva, norweskiego skoczka narciarskiego, który zrewolucjonizował sposób oddawania skoków. Podczas zawodów Pucharu Świata w Falun w 1985 roku, Bokloevowi rozeszły się narty, tworząc charakterystyczny kształt litery V. Skoczek lądował dalej niż jego rywale, co zwróciło uwagę na jego nowatorską technikę.
W ciągu kilku następnych lat styl V zdobywał coraz większą popularność. Pierwsze sukcesy odniosła drużyna norweska podczas Mistrzostw Świata w Lahti w 1989 roku. Wkrótce potem Jan Bokloev wygrał Puchar Świata, co udowodniło skuteczność jego nowej techniki.
Na Olimpiadzie w Albertville w 1992 roku, skoczkowie nie korzystający ze stylu V mieli problemy z osiąganiem dobrych wyników. To właśnie wtedy styl V stał się dominującą techniką w skokach narciarskich. Niemiec Jens Weisflog, który zdecydował się na zmianę stylu, stał się najlepszym skoczkiem świata i zdobył wiele tytułów mistrzowskich.
Czym jest styl V?
Styl V polega na utrzymaniu nart w pozycji rozchylonej na zewnątrz, tworząc kształt litery V. Skoczek musi utrzymać równowagę i odpowiednio ułożyć ciało, aby osiągnąć maksymalną odległość i bezpiecznie wylądować. Dzięki temu stylowi skoczkowie mogą lądować dalej niż w tradycyjnym stylu „klasycznym”, a jednocześnie zmniejszają ryzyko upadku.
Styl V wymaga od skoczka dużo lepszej techniki i wytrzymałości fizycznej niż styl klasyczny. Skoczek musi utrzymać odpowiedni kąt nart i ciała, aby osiągnąć maksymalną odległość i bezpiecznie wylądować. Niewłaściwie wykonany skok w stylu V może zakończyć się poważnymi obrażeniami.
Podsumowanie – style skakania
Współczesne skoki narciarskie są znacznie bardziej widowiskowe i techniczne niż ich pierwowzory sprzed ponad stu lat. Sport ten stale się rozwija i udoskonala dzięki innowacjom technologicznym, a zawodnicy z całego świata starają się pobić rekordy i zdobywać medale na największych imprezach sportowych.
W Polsce skoki narciarskie cieszą się ogromną popularnością, a nasi zawodnicy są regularnymi uczestnikami Mistrzostw Świata i Igrzysk Olimpijskich. Jednym z najbardziej utytułowanych polskich skoczków jest Adam Małysz, który zdobył wiele medali i tytułów mistrzowskich.
Skoki narciarskie to sport wymagający ogromnej odwagi, siły fizycznej i umiejętności technicznych. Zawodnicy muszą pokonać strach przed wysokością i z dużą precyzją wykonują skoki na skoczniach o różnych rozmiarach i kształtach. Każdy skok wymaga doskonałej kontroli nad nartami i ciałem oraz szybkiego i precyzyjnego reagowania na warunki atmosferyczne i wiatr.
Dzięki ciągłemu rozwojowi skoków narciarskich, ten sport stał się dzisiaj jednym z najbardziej widowiskowych i ekscytujących. W Polsce możemy śledzić najważniejsze zawody skoków narciarskich, a nasi zawodnicy są gotowi rywalizować z najlepszymi na całym świecie.
Jakie były pierwsze style w skakaniu narciarskim?
Pierwsze style w skakaniu narciarskim to styl norweski oraz styl szwedzki. Styl norweski charakteryzował się długim rozbiegiem, skokiem prosto w dół i dość płaskim lotem. Styl szwedzki natomiast polegał na wykonaniu skoku z okrężnym rozbiegiem, a w locie skoczek starał się przyjąć jak najbardziej zbliżoną do horyzontalnej pozycję.
Kiedy wprowadzono styl V w skokach narciarskich?
Styl V w skokach narciarskich został wprowadzony na początku lat 80. XX wieku. Charakteryzował się on ustawieniem nart w kształt litery V podczas lotu, co pozwalało na uzyskanie większej stabilności w powietrzu i zwiększenie długości skoku.
Jakie style skoków narciarskich były popularne w latach 90. XX wieku?
W latach 90. XX wieku najpopularniejszym stylem skoków narciarskich był styl klasyczny, w którym skoczek podczas lotu przyjmował bardzo zbliżoną do horyzontalnej pozycję. W późniejszych latach pojawił się również styl kasztelański, który charakteryzował się wykonywaniem skoku z szerokim rozstawieniem nóg.